วิวัฒนาการของคอมพิวเตอร์

          ในระยะเวลาหลายพันปีที่ผ่านมา มนุษย์รู้จักวิธีการนับหรือคำนวณโดยการใช้นิ้วมือและนิ้วเท้าของตนเพื่อช่วย และพัฒนา มาใช้อุปกรณ์ และเครื่องมือต่าง ๆ มาเป็นลำดับ เช่น การใช้ลูกหินช่วยนับ แต่เครื่องมือชนิดแรกที่ถือได้ว่าเป็นต้นกำเนิดของคอมพิวเตอร์ก็คือ ลูกคิด ซึ่งสร้างขึ้นโดยชาวจีนโบราณและคงยังใช้งานมาจนถึงปัจจุบัน

ยุคคอมพิวเตอร์ (Computer Generation)

     คอมพิวเตอร์ยุคที่ 1 (ค.ศ. 1946-1957) : หลอดสุญญากาศ

           คอมพิวเตอร์ในยุคนี้ใช้หลอดสูญญากาศ สร้างเป็นวงจรอิเล็กทรอนิกส์เช่น เครื่อง ENIAC ทำสำเร็จสมบูรณ์ในปี ค.ศ 1946 ซึ่งก็สายเกินไปในการนำไปใช้ในสงครามตามที่ตั้งใจไว้ดังนั้นหน้าที่แรกของเครื่อง คือใช้ในการคำนวณความซับซ้อนของสมการในระเบิดไฮโดรเจน การใช้เครื่อง ENIAC ยังสามารถใช้ในงานด้านอื่นได้และถือได้ว่าในปี 1946 เป็นศักราชใหม่หรือจุดสูงสุดของเครื่องคอมพิวเตอร์อิเล็กทรอนิกส์ แต่อย่างไรก็ตามการทำงานยังใช้ระบบเลขฐานสิบอยู่ ENIAC ได้ใช้งานอยู่ในการควบคุมของ BRL จนกระทั่งเมื่อปี 1955 เครื่องก็หมดสภาพไป

     คอมพิวเตอร์ยุคที่ 2 (ค.ศ. 1958-1964) : ทรานซีสเตอร์ 

           คอมพิวเตอร์ยุคนี้ใช้ทรานซิสเตอร์ (Transistor) เป็นวงจรอิเล็กทรอนิกส์ และใช้วงแหวนแม่เหล็กเป็นหน่วยความจำ ต้นทุนต่ำกว่า ใช้กระแสไฟฟ้าน้อยกว่าและมีความแม่นยำมากกว่า ในยุคนี้มีคุณสมบัติที่เด่นชัดในด้านความเร็ว ขนาดหน่วยความจำที่โตขึ้น ขณะที่ขนาดคอมพิวเตอร์เล็กลงกว่ายุคแรกมาก           ทรานซิสเตอร์เป็นประดิษฐ์กรรมได้จากห้องทดลองเบล (Bell Labs) ในปี ค.ศ.1947 และในปี ค.ศ.1950 ได้เริ่มเข้าสู่การปฏิวัติแห่งโลกอิเล็กทรอนิกส์ IBM ได้นำทรานซิสเตอร์มาใช้และประสบผลสำเร็จในการผลิตเครื่องคอมพิวเตอร์ IBM รุ่น 7000

     คอมพิวเตอร์ยุคที่ 3 (ค.ศ. 1965-1971) : วงจรรวม

           คอมพิวเตอร์ยุคนี้ใช้วงจรรวม หรือไอซี (IC: Integrated Circuit) เป็นชิ้นซิลิกอนขนาดเล็กภายในบรรจุ ทรานซีสเตอร์ ตัวต้านทาน ตัวเก็บประจุ ซึ่งประกอบเป็นวงจรสำเร็จรูปเรียกว่า "ชิป" (Chip) วางอยู่บนตัวถังทำด้วยพลาสติกมีขนาดแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับขนาดของวงจรสำเร็จที่ต่ออยู่ภายในและมีขาจำนวนหนึ่งต่อออกมาสำหรับเสียบลงในเบ้าเสียบ (Socket) หรือบัดกรีโดยตรงเข้ากับแผงวงจร

     คอมพิวเตอร์ยุคปัจจุบัน (ค.ศ. 1972-ปัจจุบัน)

           หลังจากยุคที่ 3 ของคอมพิวเตอร์แล้ว ก็มีความคิดเห็นในการกำหนดยุคที่แตกต่างกันออกไป เสนอแนะว่ามียุคที่ 4 และ 5 โดยขึ้นอยู่กับความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีในการสร้างไอซี คือเป็น LSI (Large-scale integration) และ VLSI (Very Large-Scale Integration)          การกำหนดเป็นยุคต่าง ๆ ในปัจจุบันดูเหมือนว่าจะไม่ชัดเจนและมีความหมายน้อยลงไป ควรจะพูดถึงในแง่ของการนำมาใช้ในด้านการค้าของการพัฒนาต่าง ๆ ที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญในส่วนนี้จะกล่าวถึงผลที่สำคัญ 2 อย่าง ได้แก่ วิวัฒนาการของหน่วยความจำและของไมโครโปรเซสเซอร์

          สรุปคือ ยุคของคอมพิวเตอร์จะแบ่งตามพัฒนาการของส่วนประกอบหลัก ได้แก่ ยุคหลอดสุญญากาศ ยุคทรานซีสเตอร์ ยุควงจรรวม ซึ่งวงจรรวมก็ยังสามารถแบ่งเป็นยุคได้อีก ได้แก่ ยุควงจรรวมขนาดเล็ก ยุควงจรรวมขนาดใหญ่ ยุควงจรรวมขนาดใหญ่มาก และในอนาคตอาจจะเป็นยุควงจรรวมขนาดใหญ่พิเศษ (Super scale integration)